Op 5 maart bezochten bewoners uit de wijk Bospolder-Tussendijken (BoTu) en leden van het team Resilient Rotterdam, in totaal 22 personen, de stad Parijs. Dit bezoek vond plaats op uitnodiging van de Parijse Chief Resilience Officer, Sebastian Maire. Het doel van dit bezoek was kennis uit te wisselen met de Parijse ‘collega’s’ en ervaringen op te halen.

In Parijs werken ze namelijk ook aan een programma voor het vergroten van de veerkracht (resilience) van een van de wijken vergelijkbaar met Bospolder-Tussendijken (BoTu). Parijs maakt net als Rotterdam onderdeel uit van het internationale stedennetwerk Global Resilient Cities Network (GRCN: opvolger van 100 Resilient Cities). De steden in dit netwerk maken gebruik van elkaars know-how van stedelijke veerkracht om wereldwijd steden en hun samenleving toekomstbestendig te maken. Het bezoek aan Parijs stond dan ook in het teken van kennisuitwisseling en ervaringen opdoen die bruikbaar zijn voor de aanpak van het programma Veerkrachtig BoTu 2028. In deze podcast vertellen we over ons bezoek: https://www.eternel-solidaire.fr/podcast en hieronder lees je ons relaas.

Dag 1

We ontmoeten elkaar in alle vroegte op Rotterdam Centraal. De vooraf gemaakte lunchpakketjes met o.a Turkse lekkernij en sultanas met wicky worden met trots uitgedeeld. Dit diverse gezelschap met een ongewone samenstelling (“de onwijze moeders”, schooldirecteuren, ambtenaren, actieve inwoners en ondernemers) is er klaar voor: Parijs here we come!

Stop 1: Cafe des enfants
We bezoeken allereerst het “kindercafé”. Dit cafe is opgericht met als doel om kinderen een eigen plek te geven waar ze in alle vrijheid bezig kunnen zijn. Ze zitten hier niet vast aan programma’s die door volwassenen voor ze worden bepaald, maar mogen zelf bepalen wat ze wanneer doen. De openingstijden van het café zijn dan ook aangepast aan de leefwereld van de kinderen. Zo zijn ze ook in de vakanties geopend en kunnen kinderen na school en in het weekend terecht voor allerlei culturele activiteiten. “Het begon allemaal met een droom, ik wilde een paradijsje voor de kinderen die steeds minder vaak veilig buiten kunnen spelen”, vertelde de eigenaresse met trots. Ook de ouders van de kinderen kunnen hier terecht voor een kop koffie en een goed boek.

Na een gezellige lunch, gemaakt door lokale chefs, wandelen we door naar onze tweede stop. Maar niet voordat we onze Franse vrienden in een BoTu T-shirt hebben gestoken.

Stop 2: Oasis-schoolyard-project
We worden ontvangen in een vrolijke gymzaal. De schooldirectrice heet ons van harte welkom en geeft het woord aan een creatieve buitenruimte architect. Ze vertelt ons over het Oasis-project. In Parijs willen ze meerdere schoolpleinen aanpakken en klimaatbestendiger maken. De architect vertelt: “Het ontwerp startte met de dromen van de leerlingen zelf”. Door middel van workshops hebben de leerlingen samen met de architect ideeën omgezet in ontwerpen. De kinderen waren hier dus in de lead. Bovendien zorgde dit proces ook voor bewustwording op het gebied van klimaatverandering en het belang van biodiversiteit.

Ontwerpideeën van leerlingen
De tweede school die we bezochten had al een “oasis-schoolplein”. Nu zouden we zien hoe een oasis-ontwerp er in de realiteit uitziet. Het schoolplein heeft helaas niet overal vergroening kunnen aanbrengen. Maar ten opzichte het versteende plein wat hiervoor lag is het een behoorlijke verbetering.

De tweede school die we bezochten had al een “oasis-schoolplein”. Nu zouden we zien hoe een oasis-ontwerp er in de realiteit uitziet. Er heerste een lichte domper toen we de laatste school verlieten: “in Rotterdam kunnen we dit beter”. We lopen vervolgens via een leuke sportieve route richting een andere wijk.

Stop 3: community centre
Een gloednieuw community centre. Hier werden we ontvangen door onze Parijse collega’s van de gemeente. We kregen een presentatie over de aanpak van de districten die qua leefbaarheidscijfers onder het gemiddelde liggen. Het verschil met de aanpak in BoTu werd direct duidelijk toen Marleen ten Vergert (programmamanager Veerkrachtig BoTu 2028) de presentatie overpakte.

“Where you meet each other at the borders as seperation entities, we all meet each other in the middle, in the eggyolk. That doesn’t mean its sunshine, we know we have to get messy and chaotic to truly work together as a team and add value to the neighborhood”.

De Fransen hingen aan onze lippen. Ze waren zwaar onder de indruk van de sprekers. Onze boodschap was duidelijk: “de kracht van BoTu ligt bij de inwoners. Wij als gemeentelijk programma kunnen faciliteren maar zij zijn in de lead.” In de avond gingen we dineren bij een community kitchen.

Dag 2

Stop/toer 1: buurt Danube
In de ochtend werden we rondgeleid door de buurt Danube. Waar eerst de lokale initiatieven niet goed vindbaar waren voor de buurt, zijn deze nu te bewonderen op een soort “buurtbord”: een kaart van deze buurt met daarop een route langs de verschillende wijkinitiatieven. Wellicht een mooi idee voor BoTu.

Stop 2: school in voormalig Europees congrescentrum
De wandeling eindigde bij het oude Europese congrescentrum wat tegenwoordig wordt gebruikt als schoolgebouw. De directrice gaf hier een presentatie over de uitdagingen van de leerlingen en vertelde over een succesvolle pilot die de kinderen meer taal- en zelfvertrouwen geeft door hun eigen moedertaal als uitgangspunt te gebruiken.

Uitdagingen voor de school:

• Het betrekken van ouders blijft een grote uitdaging.
• Deze school heeft veel eerste- generatie-migranten, hierdoor is er een grote taalkloof.
• School organiseert naschoolse activiteiten tot 18:30 uur.

Laatste stop: community centre
De volgende en laatste stop van ons officiële programma vond plaats bij een lokaal “community centre”. Hier werden we hartelijk ontvangen door de lokale initiatiefnemers zelf. We kregen hier een presentatie over het ontstaan en de activiteiten die vanuit het centrum werden aangeboden. Opvallend was dat ook dit centrum een soort Franse versie kende van onze “Onwijze Moeders” genaamd “Fighting Moms”. Deze moeders voelden dat er actie nodig was rondom de veiligheid van hun kinderen en wilden een plek waar de kinderen uit de buurt veilig terecht konden en zich verder konden ontwikkelen. In het centrum kunnen buurtbewoners terecht voor koffie en lunch, en workshops volgen, zoals bijvoorbeeld Tuinieren en Website-design.

Tijdens de lunch was er gelegenheid om in gesprek te gaan met de bewoners en organisatie waardoor er echte bijzondere ontmoetingen ontstonden. Hier was gelegenheid om gelijkenissen tussen de groepen te bespreken. Deze samenhorigheid werd tijdens een korte podcast* door de Onwijze Moeders omarmt: “Het is bijzonder om te zien dat ook hier moeders zich hard maken voor de buurt en hoe krachtig en belangrijk werk zij doen. Ik voel me echt verbonden met deze vrouwen” - Sahila. [1]

Na de lunch sloten we af met een workshop over “Up-cycling”. Toen was het alweer tijd om richting huis te gaan. Voldaan en uitgeput stapten we in de Thalys richting Rotterdam. Conclusie: er was veel gelijkenis tussen de bezochte districten en BoTu. Door het bezoek werd bevestigd dat we goed bezig zijn in BoTu: Eigenlijk konden wij Parijs meer leren dan zij ons! De belangrijkst opbrengst van deze twee dagen was toch wel het ontstane groepsgevoel en de teamspirit. Er zijn mooie nieuwe verbindingen ontstaan en we gaan weer met veel energie samen aan de slag in BoTu!

[1] Podcast community centrum: het community centrum heeft een eigen podcast waar ze wekelijks podcasts opnames maken met mensen uit de buurt! Te beluisteren via: www.rfpp.net 106.3FM