‘De natuur is veerkrachtig, daar kunnen wij nog van leren!’
De gevolgen van de droogte en de hitte van deze zomer zijn goed zichtbaar in de stad. Maar we hoeven ons nog geen zorgen te maken. Olaf van Velthuijsen, Rotterdamse Stadsecoloog, stelt ons gerust.
De vele Platanen in de Rotterdamse straten verliezen hun schors. De groene trambanen zijn inmiddels geel. De gevolgen van de aanhoudende droogte zijn goed zichtbaar in Rotterdam.
Volg Olaf op Twitter via @010stadecoloog
“Wat je nu ziet is de natuur in overlevingsstand. De bomen en struiken die we planten om de stad te vergroenen zijn niet gewend aan langdurige droogte en hoge temperatuur. Maar dat wil niet zeggen dat ze het loodje leggen. De natuur is veerkrachtiger dan je denkt,” legt Olaf van Velthuijsen uit. Hij werkt bij de gemeente Rotterdam als Stadsecoloog.
En dat is nodig. We leven in een tijd dat er veel veranderingen tegelijkertijd plaats vinden, denk aan de verdichting van de steden, de stijgende zeespiegel maar ook extremere weersomstandigheden. Daarom is het belangrijk dat we de stadsnatuur goed in de gaten houden.
“De natuur reageert op deze ontwikkeling, en dat is juist goed. Je ziet de veerkracht! Denk bijvoorbeeld aan de getijdenparken en natuurlijke rivieroevers. In Schiedam ligt ongeveer de grens waar zoet en zout zeewater elkaar ontmoet. Daar zie je nu soorten ontstaan die van het zoute milieu zijn en die hebben het er prima naar hun zin. Door het warme weer is die grens momenteel opgeschoven tot achter de Brienenoordburg. Je zal zien dat de natuur ook daar gewoon meedeint.”
Het is hard nodig de stad te vergroenen; dat is tijdens warme zomers goed voor verkoeling, maar ook voor de luchtkwaliteit en de reductie van CO2 uitstoot. In Rotterdam hebben we veel platanen, die doen het goed bij bijna alle weersomstandigheden. We hebben ook veel bomen die bestand zijn tegen veel water, kijk naar de wilgen bij de singels. Een beperkt aantal boomsoorten geeft een herkenbaar stadsbeeld.
Maar Olaf pleit voor diversiteit, dit maakt de natuur en de stad veerkrachtiger. Zo komen er tijdens lange warme zomers meer ziektes en plagen voor waardoor bomen gekapt moeten worden. Ook dieren en insecten doen het beter in gevarieerde stadsnatuur. “De bijen hebben het moeilijk, we hebben meer plekken nodig waar wilde bloemen groeien en de natuur zijn gang kan gaan. Dit kan trouwens ook prima in de achtertuin of op het dak!”
“Meer diversiteit zal een ander stadsbeeld opleveren, maar dat vind ik juist wel mooi. Het is beter voor de biodiversiteit. Er is onlangs een motie aangenomen door het college om meer te doen aan leefomgeving van insecten.
Maar Olaf vertelt ook inspiratie op te doen door naar andere steden te kijken. “Op het gebied van klimaatadaptatie doen wij het erg goed, biodiversiteit kan nog beter. Amsterdam heeft beleid voor diversere natuur en de stad geeft er meer prioriteit aan. Singapore loopt voorop maar zij hebben dan ook een heel ander klimaat. In Barcelona en Madrid zie je overal groene gevels met name om de stad met koeler te houden.”
Tenslotte wil Olaf Rotterdammers een aantal tips geven:
- Vang zelf regenwater op met een regenton. Dit belast het riool minder tijdens hevige regenbuien en geeft een voorraad voor droge periodes.
- Diversiteit maakt ook jouw tuin veerkrachtiger en bestand tegen extremere weersomstandigheden. Voeg bijvoorbeeld woestijnplanten of vetplanten toe, die hebben nauwelijks water nodig.
- Zorg voor de stadsdieren. Als je een schaal water neerzet, zal je zien hoe veel dier soorten van vogels tot bijen erop af komen om een slokje water te drinken.