In 2013 reserveerde de 100-jarige Rockerfeller Stichting 100 miljoen dollar om 100 steden in de wereld resilient te maken. Manager Rotterdam Climate Proof Arnoud Molenaar schreef de aanvraag voor Rotterdam. “Bij de formele bekendmaking van onze selectie zeiden ze: ‘Als er één land ter wereld is waar ze verstand hebben van water dan is het Nederland. En binnen Nederland moet je in Rotterdam zijn’. Nou, dan ga je wel tien centimeter langer weg.”

Sinds 2001 heeft Rotterdam onder de bezielde leiding van Arnoud vernieuwende visies ontwikkeld op water, ruimtelijke ontwikkeling en klimaatadaptatie. “Water is de rode draad in mijn carrière. Water raakt alles en verbindt alles en dat fascineert me. In de functie van chief resilience officer Rotterdam komt nu alles samen.”

Toekomstbestendig

De uit Amerika overgewaaide term resilience staat voor weerbaar en veerkrachtig. Binnen de 100 resilient cities wordt Rotterdam gezien als best practice klimaatadaptatie. “Het is zaak internationaal koploper te blijven en onze waterkennis te vermarketen. Daarom is een van de doelen van het resilience programma: klimaatbestendig Rotterdam naar een nieuw niveau brengen.” Ter ondersteuning is het Rotterdam Centre for Resilient Deltacities (RDC) opgericht. Daarin werken adviesbureaus, kennisinstellingen en ontwerpbureaus vraagstukken uit om cities te helpen resilient te worden.

Cyber
Het nieuwste vraagstuk in waterveiligheid is cyberveiligheid. Dat heeft Rotterdam opgepakt samen met de waterschappen, Microsoft en Den Haag, sinds 2016 de tweede resilient city in Nederland. “Al onze infrastructuur, onze gemalen, sluizen en keringen worden aangestuurd door ict en energie. We worden steeds smarter en daarmee ook steeds kwetsbaarder. Een toekomstbestendige stad heeft een back-up als de ict wordt gehackt of als de energie uitvalt. Wat mij betreft maken we naast een Deltaprogramma Waterveiligheid een Deltaprogramma Cyber.”

Portfolio
Internationaal staat het waterplein symbool voor de Rotterdamse aanpak van klimaatadaptatie. “Een waterplein is onderdeel van een integrale visie, namelijk onze stad voor en met iedereen aantrekkelijker maken en daarin klimaatbestendigheid meenemen. Dus als waterdelegaties ons bezoeken en zeggen: Doe mij zo’n waterplein, dan hameren we er op dat ze ook een integrale visie ontwikkelen. Daar kunnen wij bij helpen.”

Rotterdam heeft samen met het Rotterdamse bedrijfsleven de eerste city exchange georganiseerd voor het resilience netwerk. “Daarvoor kwamen acht steden drie dagen naar Rotterdam voor kennisuitwisseling en een soort masterclass klimaatadaptatie. Een mooie spin off van onze koploperspositie die zeker een vervolg gaat krijgen."

Ook de Europese Unie ziet de meerwaarde van kleinschalige ingrepen in de fysieke omgeving om een grootschalig effect te hebben. Zo kreeg Rotterdam voor het programma LIFE Urban Adapt een subsidie om het Zomerhofkwartier (met o.a. benthemplein) en getijdenparken aan de maas onder handen te nemen.

Trots
Rotterdamse bedrijven profiteren van de manier waarop de gemeente de stad internationaal in de etalage zet. Arnoud: “De Urbanisten – de bedenkers en ontwerpers van het eerste waterplein – het Benthemplein – hebben via het resilience netwerk een opdracht in Mexico Stad gekregen. Als gemeente ben je het portfolio van de bedrijven in Rotterdam. Ik vind het leuk en ben er super trots op dat we samen echt een bijdrage leveren aan het doorevolueren van wat we in deze stad doen op het gebied van water. Na al die jaren zaaien lijkt het er op dat we nu kunnen gaan oogsten.”

De andere waterverhalen kun je hier lezen.